Fietsroute in Salland

De fraaie landgoederen van Salland

door Rutger van den Hoofdakker

Al lang zijn we ervan overtuigd dat Salland een prachtige en gevarieerde streek is. Deze keer kiezen we voor een gebied dat tussen de IJssel en de Sallandse Heuvelrug is gelegen.

Vanaf station Heino duiken we meteen de landelijke omgeving in met kleine bossen, boerenland en bomenlanen.
Het wordt ook wel coulisselandschap genoemd. Na elke hoek wacht weer een verrassend mooi doorkijkje.
Maar niet alleen de omgeving is een lust voor het oog. Mooie verhalen liggen in de omgeving van Heino voor het oprapen.
Het eerste opmerkelijke verhaal vinden we in Kasteel Nijenhuis, dat een paar kilometer buiten de dorpskern van Heino is gelegen.

De geschiedenis van dit kasteel gaat terug naar 1600 toen er hier een havezate werd gebouwd. Daarna werden er steeds uitbreidingen gedaan tot de huidige vorm in de negentiende eeuw. Maar niet alleen het kasteel is interessant. Hier is ook het museum De Fundatie gevestigd.
In 1958 begon de heer Hannema met een kunstverzameling. In het gebouw wordt een deel van zijn enorme collectie tentoon gesteld. Wij lopen langs werken van Van Gogh, Karel Appel, Mondriaan en Paul Citroen. De oude kamers van het slot geven een speciale sfeer aan de exposite. Buiten, op het 4,5 hectare tellende landgoed, staan 80 beelden, onder andere van Zadkine. Nieuwe opvallende verschijning is een 3,5 ton zwaar oranje kunstwerk dat in samenwerking met de organisatie van het Lowlands Festival werd gemaakt.

Meubels van steigerhoud

Een aantal fraaie kilometers verder stappen we af bij het bedrijfje Crea-Wood. Henk in ’t Veld maakt meubels van steigerhout. Van lange planken die ooit in de bouw als steiger werden gebruikt, maakt hij kastjes, tafels, stoelen. Jarenlang werk in de bouw als timmerman hebben hem heel ervaren gemaakt. Inmiddels is hij zo’n 10 jaar bezig met zijn eigen bedrijf. „Ik zou niet weten wat ik niet van steigerhout zou kunnen maken”, lacht hij.
Bij het melkveebedrijf de Knapenvelder treffen we weer ondernemende en creatieve mensen. De familie Tuten maakt hier zelf zuivelproducten zoals diverse soorten vla, yoghurt en karnemelk. Bijzonder is de kruudmoes met een mix van o.a. gort, karnemelk, spek en kruiden. Het is een echt familiebedrijfje dat inmiddels assistentie heeft gekregen van twee schoondochters. In het winkeltje zijn behalve hun eigen producten, streekproducten zoals jam, honing, kaas en mosterd te koop. Eigenlijk alles wat je nodig hebt voor een picknick. Gelukkig hebben we grote fietstassen meegenomen.

Mooie plek om het op te eten is bij het rustpunt voor knooppunt 26. Rustpunten is een geweldig idee, vinden we. Koffie, thee, sap, frisdrank kun je hier kopen. Bijzonder is het Erben Wennemars-ijs… het smaakt prima. Harrie Kiekebosch van het nabijgelegen ’Natuurlijk Huus’ is ook aangeschoven en vertelt over zijn project. „Bij het bouwen van het huis wilde ik zoveel gebruik maken van natuurlijke materialen”, zegt Harrie. Over alles wordt ’natuurlijk’ nagedacht. Het resultaat mag er zijn. Zo’n huis zouden we misschien in Noorwegen kunnen treffen.
Eigenlijk fietsen we de landgoederenroute Heino - Raalte. Het culturele erfgoed is als u dit leest actueel, want vandaag en morgen is het Open Monumentendag. Op de fietsroute Landgoederen rond Heino en Raalte staan maar liefst 10 landgoederen. Behalve de landgoederen en bedrijfjes blijft het landschap ons boeien. Bij het Deventerbos is er bij een beekje een speel- en recreatieplaats gemaakt. Nog even langs het Overijssels Kanaal. Hoewel het als een liniaal door het landschap lijkt te zijn getrokken, is het allerminst saai. Daarna weer landgoederen. Het landgoed de Gunne ligt verscholen in het bos, maar landgoed Den Alerdinck is beter te bewonderen. Vreemd genoeg zijn er twee landgoederen met de naam Den Alerdinck. Den Alerdinck II heeft geen kenmerkend slot, havezate of landhuis. Den Alerdinck I heeft wel prachtige gebouwen. Slapen als een vorst is hier mogelijk, want je kunt hier in de Rentmeesters- of Boswachter-woning overnachten.

Een succesvolle hovenier

Als laatste landgoed zien we de Vlaminckhorst dat aan de rand van Heino is gelegen. Toevallig treffen we bij de voormalig eigenaar aan, die ons vertelt dat hij hovenier was. Succesvol, want er is zelfs een roos naar hem vernoemd. Op 72-jarige leeftijd is hij verhuisd, want het onderhoud van de tuin is een dagtaak. We zien op een plattegrond uit de 19e eeuw hoe het vroeger was. Behalve de aanwezigheid van een snelweg en een doorkruisende weg lijkt er ook verder niet al te veel veranderd. Het bos reikt nog altijd ver. Het Karnhuisje naast de boerderij is opgeknapt. Meest bijzonder is de combinatie tussen het huis uit de 19e eeuw en de boerderij. Na afloop zijn we er niet over uit of deze verschillende stijlen bij elkaar passen. Maar we zijn het er wel over eens dat deze route in onze top tien kan.

Reiswijzer:

Route: de Landgoederenroute Raalte - Heino. Vertrek- en eindpunt: VVV Heino, Canadastraat 6, 8141 AC Heino. Afstand: 38 kilometer.
De fietsroute volgt niet altijd het knooppuntennetwerk en is niet bewegwijzerd. De Landgoederenroute Raalte - Heino staat wel uitgebreid beschreven in een brochure die voor 4,50 Euro te koop bij de Sallandse VVV's en bij de webwinkel www.sallandnatuurlijkgastvrij.nl.
Het complete pakket met zes fietsroutes rond Sallandse langoederen van de gemeentes Deventer, Olst-Wijhe en Raalte is verkrijgbaar voor 15 Euro. In de brochures vind je de uitgebreide routebeschrijvingen en veel informatie over de landgoederen.
(Bron: Telegraaf)